Boekbespreking 'Jij mag alles zijn' van Griet op de Beeck

Boekbespreking 'Jij mag alles zijn' geschreven door Griet op de Beeck

Over de auteur

De Vlaamse bestsellerauteur Griet Op de Beeck debuteert in 2013 op negenendertigjarige leeftijd met het boek Vele hemels boven de zevende. Haar hoofdpersonen zijn vaak mensen die worstelen met het leven, maar die na vallen en opstaan uiteindelijk voor zichzelf kiezen. 

Griet op de Beeck (1973) was tien jaar lang dramaturg in het theater. Daarna ging ze schrijven voor HUMO en De Morgen. Voor haar debuutroman Vele hemels boven de zevende ontving ze De Bronzen Uil Publieksprijs 2013 en het boek werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs 2013 en de Academica Literatuurprijs 2014. Dit debuut wordt binnenkort verfilmd door Jan Matthys, voor wie Op de Beeck het scenario ontwikkelt. De tweede roman van Griet op de Beeck, 'Kom hier dat ik u kus', is een bestseller en werd genomineerd voor de NS Publieksprijs. Het nieuwste boek van Griet op de Beeck, 'Het beste wat we hebben', verscheen in september 2017 (over incest).

Griet wordt geboren op 22 augustus 1973 in de plaats Turnhout, gelegen in de Vlaamse Kempen. Ze groeit op in een gezin van vijf, met een broer en vier zussen. Griet is de een na jongste. 
Griet kent een zeer ongelukkige jeugd, ze ervaart ‘een grondeloze eenzaamheid’. De kinderen in het gezin krijgen geen warmte en liefde. Griet voelt zich niet gesteund door haar ouders. De rollen zijn eigenlijk omgekeerd: Griet zorgt voor de lieve vrede thuis en voelt zich verantwoordelijk voor de goede sfeer.
Ondanks alles zal Op de Beeck haar vader heel lang op een voetstuk plaatsen, zij was zijn ‘flebbeke, het lieverdje’. Dit verandert compleet als Op de Beeck op veel latere leeftijd — tijdens therapie — tot het inzicht komt dat ze van haar vijfde tot haar negende door haar vader seksueel is misbruikt.

Over het boek

Het was niet altijd zo. Vroeger werd er gelachen en gepraat en feestgevierd. Dat dénkt Lexi niet alleen, dat wéét ze, want er bestaan foto’s van. Van mama in een kanariegele jurk, een sigaret in de ene hand, een glas in de andere. Ze kijkt recht in de camera en steekt haar tong uit. Niet om gemeen te zijn, maar om gek te doen, dat kan je zien. En er is er een van mama die danst terwijl iedereen kijkt. En van mama die op papa’s knieën zit terwijl ze allebei praten met andere mensen die maar half op de foto staan. Halve mensen die ze waarschijnlijk zijn vergeten. Lexi heeft ze in elk geval nooit gezien. Maar dat is allemaal heel lang geleden. Lexi was toen nog niet geboren, en Lexi vindt dat ze al heel lang heeft geleefd. Zij wel, dat is het probleem.
Jij mag alles zijn is een verhaal voor jonge lezers en voor mensen die wel eens in het hoofd van een negenjarige willen wonen. Het is een ontroerend boek over een meisje dat dapper doet wat ze denkt dat van haar verwacht wordt, zelfs als dat ingewikkelde dingen zijn. Een verhaal over ouders en kinderen, over verdriet dat maar niet lijkt te willen overgaan, over de zoektocht naar alle soorten beter. En over liefde, en wat dat eigenlijk echt is, of zou moeten zijn.
 

Bespreking
De beoordelingen lagen dit keer niet zo heel ver uit elkaar. We waren wel even aan het zoeken hoe je nu een beoordeling maakt voor dit boek dat voor kinderen is geschreven. Uiteindelijk lukte het toch om met een brede blik een cijfer te geven en van daaruit het gesprek te starten. We twijfelden wel of het boek voor kinderen van 9 jaar al geschikt is.

Beoordelingen en meningen:
- 7 Aangrijpend boek. De vraag is of het voor kinderen geschikt is. Het is mooi geïllustreerd door Linde Faas. Lexi voelt zich schuldig aan wat de volwassenen meemaken en probeert haar moeder en tante gelukkig te maken (valse hoop). Het thema parentificatie is het grootste item hierin, zegt ook Griet zelf.  
- 7 Helder geschreven. Leest als een trein. Het verhaal had wat subtieler gekund Parentificatie wordt groots uitgepakt. Zelfs tante wordt gered. Een mooi boek voor volwassenen, voor kinderen van de basisschool, onderbouw zo mijn bedenkingen bij.
- 8,5 Een boek waarin een moeilijk thema helder en toegankelijk geschreven is. De lijstjes met leuke dingen zijn inspirerend en grappig. Dit boek vind ik zeker een aanrader voor (jong) volwassenen die te vroeg volwassen zijn geworden en te weinig kind hebben kunnen zijn.
- 7 Goed leesbaar, makkelijk te lezen. Aangrijpend verhaal. Verplichte kost voor kinderpsychologen. Soms niet helemaal geloofwaardig. Ik heb heel erg te doen met Lexi het 9-jarig meisje.
- 8,5 Zo knap hoe de schrijfster zich kan inleven in de wereld van een 9-jarige. Precies zo dacht en voelde ik ook toen ik zo oud was. Hoe ze beschrijft dat Lexi heimwee ervaart (fysieke gewaarwordingen), ik werd gekatapulteerd naar mijn jeugd. Zó treffend. Is het voor kinderen, nee, althans voor oudere kinderen vanaf 14 jaar. Meer voor volwassenen die weer even willen weten hoe 9-jarigen denken. Ja, er had meer lichtheid in gemogen, (haar oma) zit er wel in, maar te weinig. Vandaar toch een 8,5 ipv een 9.
- 7 Gaf in de eerste ronde een 8 voor het boek en twijfel daar nu enigszins over. Het hangt teveel tussen een volwassen- en kinderboek in en dat maakt het in beide categorieën net iets minder goed.
- 7 Het boek heeft me diep geraakt, omdat in de titel iets staat wat Lexi (de hoofdpersoon) dus helemaal niet kan (zo niet mag). Ze is nog maar een kind!!!